Η Ομιλία του Γενικoύ Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας.  

Κυρίες και Κύριοι καλησπέρα και ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση. Είναι τιμητική και ενδιαφέρουσα, πολύ περισσότερο αν έχει κανείς τον χρόνο να παρακολουθήσει τις τοποθετήσεις των ανθρώπων που ασχολούνται με τον τόπο αυτόν και βοηθάνε να πάμε ένα βήμα πιο πέρα.

Συνηθίζουμε να μιλάμε για την επιχειρηματικότητα και να τη συνδέουμε κατ’ εξοχήν με κεφάλαια. Προφανώς το κεφάλαιο είναι απαραίτητο και χωρίς κεφάλαια δεν υπάρχει επιχειρηματικότητα. Παρόλα αυτά, αυτό που θέλω να ισχυριστώ σήμερα είναι πως τα χρήματα δεν αποτελούν τη μοναδική προϋπόθεση για να έχουμε πετυχημένη και υγιή επιχειρηματικότητα, ικανή να μακροημερεύσει και να επιβιώσει.

Υπήρξαν παλαιότερες εποχές, πριν από τα μνημόνια, πριν από την κρίση, που χρήματα υπήρχαν, εύκολα χρήματα. Ωστόσο επιχειρηματικότητα δεν είχαμε. Τι είχαμε; Είχαμε κίνηση, είχαμε επίσης παραγωγή, η οποία όμως ήταν εξαιρετικά προβληματική, κατακερματισμένη, εσωστρεφής και χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Επομένως, τα χρήματα από μόνα τους δεν φτάνουν. Πρέπει να δούμε και τις άλλες μορφές της επιχειρηματικότητας.

Αυτές τις προϋποθέσεις επιχειρηματικότητας μπορούμε να τις τοποθετήσουμε σε τρία διαφορετικά πεδία, τρεις διαφορετικές κλίμακες.

Η πρώτη είναι οι προϋποθέσεις γενικής επιχειρηματικότητας, όπου μπορούμε να ορίσουμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί η υγιής επιχειρηματικότητα.

Το δεύτερο πεδίο είναι το πεδίο της ειδικής επιχειρηματικότητας, των πολύ μικρών και μικρομεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες δεν δύνανται να είναι επιχειρηματικά ασφαλείς εάν δεν έχουν και κάποιες πρόσθετες προϋποθέσεις, όπως είναι βοήθεια για συνενώσεις και λοιπά.

Και υπάρχει και ένα τρίτο πεδίο επιχειρηματικότητας που είναι προϋποθέσεις ανάπτυξης κλαδικής επιχειρηματικότητας.

Ξεκινάω από τις γενικές προϋποθέσεις επιχειρηματικότητας. Ποιες είναι;

Πρώτη προϋπόθεση προφανώς είναι το σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον. Χωρίς αυτό δεν υπάρχει ασφαλής επιχειρηματικότητα. Πόσο μπορούμε να το πετύχουμε, μπορούμε να το φανταστούμε όλοι. Αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι χωρίς αυτή την εικόνα είναι δύσκολο να επιχειρήσει κανείς και ως επιχειρηματίας, αλλά και ως πολιτεία.

Δεύτερη προϋπόθεση είναι να έχει κανείς αναπτύξει, σκεφτεί και καταστρώσει ένα γενικό πλάνο με αναπτυξιακές κατευθυντήριες γραμμές. Πρέπει να ξέρουμε πού περίπου μπορούμε να πατήσουμε, πού να στηριχτούμε και τι να ακολουθήσει.

Τρίτη προϋπόθεση προφανώς είναι το επιχειρηματικό περιβάλλον. Πρέπει να προσπαθούμε διαρκώς να βελτιώνουμε το περιβάλλον της επιχειρηματικότητας, το οποίο έχει πάρα πολλές όψεις. Τις όψεις των επιχειρήσεων, της σύστασης και αδειοδότηση της οικονομικής δραστηριότητας, τις χρήσεις γης, τις υποδομές, το σταθερό φορολογικό και ασφαλιστικό περιβάλλον, το κράτος δικαίου.

Δεν θέλω να μείνω στο τι έχουμε κάνει σε καθένα από αυτά. Έχω την εντύπωση ότι αρκετοί από εσάς γνωρίζετε και δεν είναι η ώρα να κάνουμε περιφορά, ας το πούμε έτσι, πολιτικής. Θέλω να πω όμως ότι σε κάποια από αυτά τα πεδία, που ονομάζουμε βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος, έχει γίνει σημαντική προσπάθεια, κατά τη δική μας την εκτίμηση, τόσον όσον αφορά τη διευκόλυνση της σύστασης επιχειρήσεων όσο και την αδειοδότηση οικονομικής δραστηριότητας, της συνθήκης ανταγωνιστικότητας, αλλά και τις συνθήκες πρόσβασης στη χρηματοδότηση που είναι το τελευταίο και πιθανόν εξαιρετικά πιο σημαντικό από όλα, αλλά αφού έχουμε ικανοποιήσει τα προηγούμενα.

Στις προϋποθέσεις της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, για τις οποίες μίλησε και ο αγαπητός Λόης Λαμπριανίδης και η κυρία Παπανάτσιου φυσικά και ο κύριος Κρέτσιος, θέλει ειδική δουλειά. Πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο θα γίνουν ανταγωνιστικές. Ένα παράδειγμα αντιμετώπισης αυτού του προβλήματος ανέφερε ήδη ο κύριος Λαμπριανίδης με τη δομή που υπάρχει στην σκέψη της Κυβέρνησης, του Υπουργείου. Υπάρχουν και άλλα βέβαια, τα οποία χρειάζονται και είναι σημαντικά, πέρα από τα κίνητρα που δίνονται με διάφορους τρόπους στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Λέω ένα παράδειγμα για τις εξαγωγές που όλοι τις συζητάμε και που είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό πεδίο της οικονομικής πολιτικής. Μια μεγάλη επιχείρηση δεν έχει ανάγκη από καμία στήριξη. Ξέρει την αγορά, ξέρει τι θέλει η αγορά, μπορεί να την ικανοποιήσει και να κάνει τη δουλειά της. Οι μικρές επιχειρήσεις όμως, οι οποίες επίσης εξάγουν, καταναλώνουν πάρα πολύ κεφάλαιο, ιδιαίτερους πόρους στο να μπορέσουν να σταθούν σε μία αγορά η οποία έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις.

Χρέος της πολιτείας εδώ, είναι να δώσει την πληροφόρηση και την γνώση και τη στήριξη που απαιτούν αυτές οι μικρές επιχειρήσεις ώστε να μειωθεί το κόστος όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά, την πληροφόρηση και λοιπά, και να απομείνει σ’ αυτές το χρέος να παράγουν σωστά, να συσκευάζουν σωστά, να εξάγουν σωστά.

Στο τελευταίο κομμάτι των προϋποθέσεων της επιχειρηματικότητας, της κλαδικής επιχειρηματικότητας, νομίζω ότι είμαστε πιο πίσω από όλα τα άλλα και είναι πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι. Γενικά, η κλαδική επιχειρηματικότητα δεν μας έχει απασχολήσει όσο θα έπρεπε. Το είδαμε δοκιμάζοντας στο forum βιομηχανίας, μετά στο forum αγροδιατροφής βιομηχανίας και τουρισμού. Πάρα πολύ σημαντικές συζητήσεις που απέφεραν σε όλους μας πολύ καλή πληροφόρηση, γνώση και κατανόηση των συνθηκών. Καταλάβαμε ότι όσο πηγαίνει κανένας σε έναν κλάδο που τον ενδιαφέρει, τόσο διαπιστώνει ποια είναι τα όρια αυτού του  κλάδου αυτού και ποιες είναι οι δυνατότητές του.

Επομένως, εκεί υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο, να δούμε τους κλάδους, να δούμε τα συμπλέγματα των κλάδων, για να μπορέσουμε να έχουμε αποτέλεσμα.