Η ομιλία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας. 

Οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες των λαών δημιουργούν ένα νέο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον αναζητώντας πιστοποιημένα προϊόντα ονομασίας προέλευσης, γεωγραφικής ένδειξης, βιολογικά και τοπικής ταυτότητας.
Επομένως αναδεικνύεται η ανάγκη χάραξης εθνικής στρατηγικής για την αγροτική ανάπτυξη. Χρειάζεται η κατανόηση των χαρακτηριστικών της ζήτησης και απαιτείται η χρήση νέων εργαλείων και μεθόδων τόσο στην οργάνωση της παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας, όσο και στην προσέγγιση του καταναλωτή.

Η γνώση, η κατάρτιση, η καινοτομία και η δικτύωση αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις. Απαιτούνται λοιπόν σημαντικές αλλαγές στην εκπαίδευση, την έρευνα, όπως και τις συμβουλευτικές-υποστηρικτικές υπηρεσίες για τη μεταφορά της γνώσης στους παραγωγούς. Στις προτεραιότητες του Υπουργείου μας είναι η συνεχής επιμόρφωση και ενημέρωση του αγροτικού κόσμου.

Στον χώρο της παραγωγής τροφίμων συντελείται ταχεία πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας με εφαρμογές στην παραγωγική διαδικασία. Η σύνδεση της έρευνας με την παραγωγική διαδικασία, η διάδοση των καινοτομιών, η ενίσχυση της τεχνικοοικονομικής στήριξης των παραγωγών και η αξιοποίηση χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ μέτρων καινοτομίας και συνεργασίας είναι κρίσιμες παράμετροι των παραπάνω προσπαθειών. Όσον αφορά στην αξιοποίηση της τεχνολογίας στην αγροτική παραγωγή για τη Θεσσαλία θα αναφέρω την επαναλειτουργία της Γαλακτοκομικής Σχολής στην Ελασσόνα, όπως και την πρωτοβουλία που έχω αναλάβει για την αξιοποίηση της Αβερωφείου Γεωργικής Σχολής Λάρισας.

ΑΒΕΡΩΦΕΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή Λάρισας ιδρύθηκε το 1901 και αποτελεί την πρώτη γεωργική σχολή, η οποία με τη μακρόχρονη πορεία της σφράγισε την επαγγελματική γεωργική εκπαιδευτική ζωή της Λάρισας, της Θεσσαλίας και της χώρας γενικότερα. Μετά από μακρά περίοδο ουσιαστικής εγκατάλειψης, αποφασίστηκε η αναβάθμιση και αξιοποίησή της σε συνεργασία με το Δήμο Λαρισαίων και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Τούτο αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο νέο Νόμο που προβλέπει την ουσιαστική αναβάθμιση της γεωργικής σχολής σε πρότυπο εκπαιδευτικό και ερευνητικό ίδρυμα.

Με βάση τον Νόμο αυτό δημιουργείται στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας το Αβερώφειο Αγροδιατροφικό Τεχνολογικό Πάρκο Θεσσαλίας (ΑΒ.Α.ΤΕ.ΠΑ.Θ.) στη Λάρισα. Στο Πάρκο αυτό σχεδιάζονται και πραγματοποιούνται, σε συνεργασία με την Αβερώφειο Γεωργική Σχολή, παραγωγικές δραστηριότητες αγροτικής και οικολογικής κατεύθυνσης, που ενσωματώνουν καινοτόμα επιστημονικά και τεχνολογικά δεδομένα, διατηρώντας μια διαρκή λειτουργική διασύνδεση με την επιστημονική κοινότητα, την αγορά, τον καταναλωτή και την κοινωνία, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Στόχος μας είναι στο προσεχές μέλλον η Αβερώφειος να μπορεί να αποτελεί μια κυψέλη στοχευμένης έρευνας, με ανάπτυξη βιοτεχνολογικών εφαρμογών στην πιστοποίηση παραδοσιακών προϊόντων, με πρότυπες δράσεις για την ανάδειξη και εμπλουτισμό των φυσικών πόρων και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και παραγωγή υψηλής ποιότητας τροφίμων και πιστοποίηση παραδοσιακών προϊόντων.

Παράλληλα οι σπουδαστές θα μπορούν να ακολουθήσουν προγράμματα κατάρτισης. Όπως βλέπετε, στηρίζουμε τη μεταμορφωτική επίδραση της γνώσης ώστε να καταστήσουμε τον σημερινό αγρότη έναν αυριανό επιχειρηματία ο οποίος θα παράγει τοπικά και θα εμπορεύεται παγκόσμια.

Η επιχειρηματική ιδέα όμως απαιτεί τη συμμετοχή σε οργανώσεις παραγωγών που λαμβάνουν υπόψη τα χαρακτηριστικά και τις αδυναμίες της γεωργίας και της κτηνοτροφίας (μικρό μέγεθος εκμεταλλεύσεων, υψηλό κόστος παραγωγής), αλλά και τα πλεονεκτήματα της ποιότητας των πρώτων υλών και της ταυτότητας του τελικού προϊόντος.

Το νέο μοντέλο αγρότη μετατρέπει τον παραγωγό από εργάτη γης σε σύγχρονο επιχειρηματία οργανωμένο σε ομάδες παραγωγών με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό παραγωγής και εμπορίας ποιοτικών προϊόντων, με περιβαλλοντική συνείδηση, αξιοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες.

CLUSTERS 

Το ΥΠΑΑΤ έχει ενσωματώσει στη στρατηγική του την οργάνωση των παραγωγών ώστε να δημιουργηθούν οι απαραίτητες οικονομίες κλίμακας και να καταστούν τα ποιοτικά προϊόντα τους ανταγωνιστικότερα και πιο ελκυστικά τόσο για τους καταναλωτές, τους εξαγωγείς, όσο και για τους επαγγελματίες του ξενοδοχειακού κλάδου και της εστίασης. Στο πλαίσιο αυτό ενθαρρύνεται η ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω της δικτύωσης, της δημιουργίας δηλαδή συστάδων επιχειρήσεων (clusters) σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο ενισχύοντας τα δίκτυα παραγωγών. Μια Ομάδα Παραγωγών μπορεί να προμηθευτεί γεωργικά εφόδια (σπόρους, λιπάσματα, φάρμακα, εργαλεία) σε πιο οικονομικές τιμές χάρη στον μεγαλύτερο όγκο παραγγελιών.

Η πρακτική αυτή είναι ικανή να εξασφαλίσει μείωση του κόστους παραγωγής γύρω στο 20%. Ταυτόχρονα, στο νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ 2014-2020), προβλέ- πονται σημαντικά κονδύλια που χρηματοδοτούν τη λειτουργία των Ομάδων. Ο αγρότης λοιπόν, μετατρέπεται σε μέτοχο μιας υγιούς και αυστηρά ελεγχόμενης εταιρείας και θα μπορεί να εμπορεύεται η ίδια τα προϊόντα που παράγει στον τόπο, το χρόνο και την τιμή που κρίνει συμφέρουσα.

Ο παραγωγός με αυτό τον τρόπο απογαλακτίζεται από τις επιδοτήσεις, αυξάνει το προσδόκιμο εισόδημά του και αποφεύγει τον εναγκαλισμό του μεσίτη ή του εμπόρου ο οποίος μέχρι και σήμερα προσπαθεί να διακινήσει τα αγροτικά προϊόντα με τη χαμηλότερη δυνατή τιμή. Κλείνοντας θέλω να κάνω ορισμένες σύντομες αναφορές στα σημεία που θεωρώ ότι χαρακτηρίζουν το κυβερνητικό έργο στον πρωτογενή τομέα και που αλλάζουν το τοπίο στο μέλλον της υπαίθρου. Η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή έθεσε ως προτεραιότητά της την παραγωγική ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα.

Καταστήσαμε τους αγρότες συνδιαμορφωτές της αγροτικής πολιτικής, γίναμε κοινωνοί του οράματός τους για μια σύγχρονη γεωργική παραγωγή, σκύψαμε το κεφάλι στα προ- βλήματα τους και ακούσαμε τους προβληματισμούς και τις ιδέες τους. Τώρα σχεδιάζεται η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική και για πρώτη φορά οι πόρτες της ηγεσίας είναι ανοιχτές στη φωνή των αγροτών. Όλοι οι αγρότες μιλούσαν τα προηγούμενα χρόνια για το υψηλό κόστος παραγωγής.

Εμείς χτυπάμε το πρόβλημα στη ρίζα του με τη μεγάλη παρέμβαση στο κόστος ενέργειας. Δημιουργήσαμε εδώ στη Θεσσαλία την πρώτη Ενεργειακή Κοινότητα, δίνοντας έμπρακτα σοβαρές προ- οπτικές μείωσης του κόστους παραγωγής. Ο Θεσσαλός αγρότης θα παράγει ρεύμα μέσω φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών, το οποίο θα συμψηφίζει τη δική του κατανάλωση ενέργειας. Αυτό κατέστη εφικτό με τις απαραίτητες ρυθμίσεις που εισήγαγε η παρούσα πολιτική ηγεσία, δημιουργώντας το υπόβαθρο για να ανασυγκροτηθούν οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων τοπικού χαρακτήρα και πέρα από τη διαχείριση των νερών (υπόγειων και επιφανειακών), να είναι και διαχειριστές της δικής τους ενέργειας.

Μακάρι το παράδειγμα αυτής της ενεργειακής κοινότητας να το ακολουθήσουν και άλλες περιοχές ώστε μέσα από αυτό το μέτρο να ανακουφιστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Επενδύσαμε για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια στο πολλαπλασιαστικό υλικό, στη μαγιά ανάπτυξης της γεωργίας.

Ενεργοποιήσαμε και ενισχύσαμε τις δομές, ενθαρρύναμε την εγγραφή τοπικών ποικιλιών στον Εθνικό Κατάλογο. Μέσα στο 2019, οι φυτωριούχοι μας για πρώτη φορά θα μπορούν να προμηθευτούν βασικό πολλαπλασιαστικό υλικό σε ελιά, εσπεριδοειδή, ενώ μέσα στην επόμενη πενταετία θα έχουμε τα αποτελέσματα από το πρώτο Πρόγραμμα Νέων Ποικιλιών που τόσο έχει ανάγκη ο αγροτικός κόσμος.