Η ομιλία του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας στο 1^ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας.

Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουμε υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια περισσότερα από 80 έργα στον Τομέα της Υγείας με προϋπολογισμό 107,3 εκατομμύρια ευρώ. Ενισχύσαμε όλα τα δημόσια νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας της Περιφέρειας με τελευταίας τεχνολογίας ιατρικό, τεχνολογικό και ξενοδοχειακό εξοπλισμό , βοηθώντας στην ορθή διάγνωση και στην ταχύτερη αντιμετώπιση των περιστατικών. Αναβαθμίσαμε και εκσυγχρονίσαμε υπάρχουσες υποδομές και κατασκευάσαμε σύγχρονες, νέες υποδομές που ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες της περιφέρειας.

Ενδεικτικά αναφέρω τους νέους μαγνητικούς τομογράφους σε Τρίκαλα και Λάρισα, τα νέα ψυχιατρικά τμήματα σε Καρδίτσα και Βόλο, το ψηφιακό χειρουργείο στο Βόλο, έργα αναβάθμισης υποδομών όπως το νέο Κέντρο Υγείας στη Σκιάθο και τα Κέντρα Υγείας Πύλης και Καλαμπάκας, την ενίσχυση με ασθενοφόρα τόσο των Κέντρων Υγείας όσο και του ΕΚΑΒ, τα νέα Περιφερειακά Ιατρεία, νέες Κινητές μονάδες υγείας, τη λειτουργία των Τοπικών Ομάδων Υγείας σε όλη τη Θεσσαλία και πολλά άλλα. Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε από πόρους του ΠΕΠ Θεσσαλίας τις υποδομές Υγείας.

ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Και έχουμε όραμα, στο οποίο συγκεντρώνουμε όλη την προσπάθεια και τη στόχευσή μας: Τη δημιουργία του Πρότυπου Ογκολογικού Κέντρου Θεσσαλίας.
Πρόκειται για ένα Κέντρο που θα προσφέρει εξοπλισμό υψηλών προδιαγραφών και τεχνολογία αιχμής στην πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και φροντίδα των καρκινοπαθών και των οικείων τους.

Σχεδιάζουμε ένα φιλικό, ευχάριστο, άνετο και οικείο θεραπευτικό νοσοκομειακό περιβάλλον για τη φροντίδα των ογκολογικών ασθενών. Και επενδύουμε στην έρευνα για την ανάπτυξη και λειτουργία Πρότυπου Κέντρου Ακτινοθεραπείας Πρωτονίων στη Θεσσαλία, μιας νέας μεθόδου με εντυπωσιακά αποτελέσματα σε αρκετές μορφές καρκίνου.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 25% των θανάτων στην Ελλάδα οφείλεται σήμερα σε κάποια μορφή καρκίνου.
Κάθε χρόνο στην Ελλάδα έχουμε 24.000 νέα περιστατικά καρκίνου. Το 30%- 50% των μορφών καρκίνου μπορεί να προληφθεί. Κανονικά θα έπρεπε να αντιστοιχεί ένα μηχάνημα ακτινοθεραπείας ανά 250.000 κατοίκους. Συνολικά θα έπρεπε να είχαμε 50 μηχανήματα ακτινοθεραπείας.

Έχουμε 33 ακτινοθεραπευτικά συγκροτήματα, από τα οποία μόνο τα 5 μπορούν να υποστηρίξουν σύγχρονες τεχνικές ακτινοθεραπείας, κυρίως χρήση φωτονίων Γ και Χ. Αυτή τη μεγάλη ανάγκη θέλουμε να καλύψουμε με τη δημιουργία του Πρότυπου Ογκολογικού Κέντρου που θα αναδείξει στη Θεσσαλία σε πάροχο ολοκληρωμένων και σύγχρονων ιατρικών υπηρεσιών για τον καρκίνο αλλά και σε κέντρο έρευνας για την πρόληψη και θεραπεία του.

Το Κέντρο σύμφωνα με το σχεδιασμό θα διαθέτει ογκολογική νοσηλευτική μονάδα 40 κλινών, χειρουργική νοσηλευτική μονάδα 20 κλινών, μονάδα ημερήσιας θεραπείας, ξενώνα υποστηρικτικής και ανακουφιστικής φροντίδας, τμήμα άσηπτων χειρουργικών επεμβάσεων, τμήμα ενδοσκοπήσεων/σηπτικά χειρουργεία, μονάδα εντατικής θεραπείας 6 κλινών, τμήματα ακτινοθεραπείας, πυρηνικής ιατρικής, διαγνωστικά και απεικονιστικά εργαστήρια.

Στρατηγικές προτεραιότητες στο σχεδιασμό του Ογκολογικού Κέντρου Θεσσαλίας είναι οι πλήρως προσβάσιμες, υψηλής λειτουργικής και αισθητικής αξίας εγκαταστάσεις, οι hi tech ιατροτεχνολογικές υποδομές, οι ξενοδοχειακά ευχάριστοι, μοντέρνοι και ποιοτικοί χώροι με έμφαση στον Τουρισμό Υγείας, η ενεργειακή αυτονομία, το άπλετο φυσικό φως, η θέα προς το φυσικό περιβάλλον, οι θεραπευτικοί κήποι, τα περιπατητικά μονοπάτια και το υγρό στοιχείο με ανακύκλωση.

Το Κέντρο θα αποτελείται από 2 ορόφους, ισόγειο και υπόγειο, συνολικής επιφάνειας 5.500 τ.μ. Προσφέροντας στους πολίτες ένα ανθρώπινο περιβάλλον, άρτια οργανωμένο και εξοπλισμένο για την παροχή υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου, το Ογκολογικό Κέντρο Θεσσαλίας μπορεί να αποτελέσει πρότυπο ανάπτυξης πρωτοβουλιών που θα βελτιώσουν την ποιότητα περίθαλψης, μειώνοντας το κόστος της και αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο τους πόρους και το ανθρώπινο δυναμικό στον χώρο της υγείας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πριν από όλα και πρώτα από όλα η υγεία είναι κοινωνικό αγαθό. Στις Ευρωπαϊκές χώρες αλλά και στην Ελλάδα ήδη από τη δεκαετία του 1980, η ανάπτυξη Εθνικών Συστημάτων Υγείας και παράλληλα της αντίληψης ότι το κράτος υποχρεούται να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες υγείας στους πολίτες αποτελούν, και σωστά, τη βάση της συζήτησης.

Δεν θα επιχειρήσω να ανοίξω παραπάνω τη συζήτηση θα πω μόνο πως η ανάγκη για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου καθολικού Εθνικού Συστήματος Υγείας που να καλύπτει με την ευθύνη και τον έλεγχο του κράτους και τη χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ τις ανάγκες του πληθυσμού ήταν και είναι ο πολιτικός στόχος στον οποίο πιστεύουμε και τον οποίον υπηρετούμε.
Όμως, η ανάπτυξη των υπηρεσιών υγείας, κρατικών ή ιδιωτικών, αποτελεί αναπόφευκτα οικονομική δραστηριότητα σημαντική, η συνεισφορά της οποίας στις τοπικές οικονομίες δεν μπορεί να περνάει απαρατήρητη.

Ένα παράδειγμα: Το Πίτσμπουργκ των Ηνωμένων Πολιτειών στο οποίο είχα την τύχη να εργαστώ για ένα χρονικό διάστημα υπήρξε μία βιομηχανική πόλη με αιχμή τον άνθρακα και τον χάλυβα. Όταν στη δεκαετία του ‘80 η χαλυβουργία κατέρρευσε, οι τοπικές αρχές αποφάσισαν να στηρίξουν τις Ιατρικές Υπηρεσίες ως εναλλακτική οικονομική δραστηριότητα, που μακροπρόθεσμα θα ανέστρεφε την ανεργία και τη δραματική μείωση του πληθυσμού. Στη δεκαετία του 2000 στο Pittsburgh η Υγεία συνολικά αποτελούσε τον δεύτερο μεγαλύτερο πυλώνα της οικονομίας της πόλης. Η περιοχή άρχισε να προσελκύει νέες οικογένειες και εργαζόμενους με υψηλό μορφωτικό και βιοτικό επίπεδο.
Αντίστοιχα, στη Λάρισα με την έναρξη της λειτουργίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου πριν από 20 χρόνια, το τοπίο στην προσφορά ιατρικών υπηρεσιών στη Θεσσαλία άλλαξε δραματικά και μαζί μ αυτό η οικονομική πραγματικότητα της πόλης.

Σταδιακά η λειτουργία του Πανεπιστημιακού άλλαξε τη ροή των ασθενών, οι οποίοι αντί να μεταναστεύουν στην Αθήνα για λόγους υγείας, κατευθύνονται από όλη τη Θεσσαλία και όχι μόνο προς τη Λάρισα. Σιγά-σιγά η πόλη έγινε κέντρο παροχής ιατρικών υπηρεσιών καθώς παράλληλα με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο αναπτύχθηκε ένα ολόκληρο οικοσύστημα υπηρεσιών υγείας.

Η Λάρισα σήμερα είναι μία ιατρούπολη με προφανή οφέλη για τους ασθενείς που μπορούν να απολαμβάνουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Λιγότερο εμφανές είναι το γεγονός πως σήμερα, μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας της πόλης έμμεσα ή άμεσα οφείλεται στην παρουσία και την ανάπτυξη ιατρικών υπηρεσιών.

Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη σε ολόκληρη την περιοχή της Θεσσαλίας και αντιπροσωπεύει, με οικονομικούς όρους έναν ετήσιο κύκλο εργασιών που ελάχιστες επιχειρήσεις έχουν.

Παράλληλα ιδιωτικά κέντρα αποκατάστασης, μονάδες πολύ μεγάλες για τα ελληνικά δεδομένα, σημαντικές κλινικές και ιδιωτικά νοσηλευτήρια έχουν αναπτυχθεί στη Λάρισα. Όπως είπα από την αρχή η συγκέντρωση τόσων πολλών ιατρικών δραστηριοτήτων κατέστησε τη Λάρισα κέντρο στο οποίο ένας απροσδιόριστος αριθμός ανθρώπων σε καθημερινή βάση απευθύνεται για λόγους υγείας. Πόσοι ακριβώς; Πού μένουν; Τι ξοδεύουν;

Αν επιχειρήσει κάνεις να βρει στοιχεία που αφορούν αυτήν την οικονομική δραστηριότητα, όπως παραδείγματος χάριν τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούνται συνολικά στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα της υγείας στη Λάρισα ή πόσος είναι ο εκτιμώμενος τζίρος των ιδιωτικών, ας πούμε, επιχειρήσεων που σχετίζονται με την υγεία θα διαπιστώσει ότι πρακτικά αξιόπιστα στοιχεία δεν υπάρχουν.

Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων ελάχιστο ενδιαφέρον υπάρχει τοπικά στην αντιμετώπιση της υγείας ως πυλώνα ανάπτυξης και οικονομικής δραστηριότητας στην καταγραφή και την ανάλυση των τάσεων και των αναγκών του. Ακόμη χειρότερα, δεν υπάρχει κανενός είδους σχεδιασμός.

Το σημερινό συνέδριο αποτελεί μία τέτοια εξαίρεση και πραγματικά είναι πολύ σημαντικό που η υγεία μπαίνει επισήμως στη συζήτηση που αφορά την ανάπτυξη της Θεσσαλίας. Παρόλα αυτά η Λάρισα σήμερα είναι με διαφορά ο τρίτος σημαντικότερος πόλος παροχής υπηρεσιών υγείας στη χώρα, συγκεντρώνει δε τις προϋποθέσεις να συνεχίσει να αναπτύσσεται. Επιστημονικό κύρος, χάρη στη σχολή, ποιοτικές τριτοβάθμιες υπηρεσίες, αποκατάσταση και νοσηλεία στον ιδιωτικό τομέα και μια δυνατότητα νέων επενδύσεων.

Όμως, χρειάζεται συντονισμός και στρατηγικός σχεδιασμός. Τόσο από τη μεριά της πολιτείας όσο και από τις τοπικές αρχές. Χρειάζεται να γίνει συνείδηση όλων πως η υγεία αποτελεί κρίσιμο πυλώνα στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και να αντιμετωπιστεί σαν τέτοιος. Δεν πρέπει να χαθεί ξανά ευκαιρία σαν αυτή της δημιουργίας κέντρου ανδρονικής θεραπείας, που δυστυχώς φαίνεται πως η κυβέρνηση ενταφίασε οριστικά. Είναι κρίσιμο να υποστηρίζονται σε πραγματικό χρόνο οι προσπάθειες του Πανεπιστημίου στον ερευνητικό τομέα και στην ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών.

Παράλληλα η κατοχύρωση της πόλης ως πόλης της ιατρικής και του Ιπποκράτη πρέπει να αποτελεί διαρκή επιδίωξη είτε μέσω εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών επικοινωνιακού χαρακτήρα είτε με πρωτοβουλίες που κάνουν την Λάρισα να ξεχωρίζει όπως για παράδειγμα η μετατροπή της σε μια πραγματικά φιλική πόλη για τους ΑΜΕΑ, πράγμα που απαιτεί διαρκή προσπάθεια του δήμου, ανάπτυξη ξενώνων διαμονής για τους συνοδούς, συγκοινωνίες και διασύνδεση των υπηρεσιών κοκ.

Ελπίζει κανείς πως η πολιτεία από την πλευρά της θα μπορέσει επιτέλους να ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο που είναι απαραίτητο. Πρώτα από όλα να ολοκληρώσει την μεγάλη μεταρρύθμιση του ΕΟΠΥΥ που εισάγει ένα πραγματικά καινοτόμο περιβάλλον στην υγεία. Το δημόσιο, αγοράζει υπηρεσίες θέτοντας αυστηρά ποιοτικά κριτήρια για τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομεα εισάγοντας όρους διαφάνειας και υγιούς ανταγωνισμού προς όφελος του πολίτη.
Σε δεύτερο επίπεδο αποκεντρώνοντας την ευθύνη λειτουργίας του ΕΣΥ μεταφέροντας σταδιακά αρμοδιότητες και πόρους στις περιφέρειες και στους δήμους. Πιστεύω πραγματικά πως η αποκέντρωση του ΕΣΥ, όσο δύσκολη και να ακούγεται, αποτελεί βασική παράμετρο για την αναβάθμιση των υπηρεσιών τον καλύτερο συντονισμό και τον αποτελεσματικότερο σχεδιασμό. Η γεωγραφική ταύτιση των υγειονομικών περιφερειών με τις αιρετές και η σταδιακή υπαγωγή των πρώτων στις δεύτερες μπορεί και πρέπει να δρομολογηθεί. Σε ένα Ευρωπαϊκό περιβάλλον που οδεύει ταχύτατα στη δημιουργία μιας ενιαίας ασφαλιστικής και υγειονομικής «αγοράς» η ωρίμανση του θεσμικού πλαισίου που αφορά τον ιατρικό τουρισμό είναι τραγικά αργή.

Είναι πρακτικά μηδενική με αυτή την κυβέρνηση. Η Ελλάδα και ειδικά η Θεσσαλία έχουν σοβαρό πλεονέκτημα όχι μόνο στον λεγόμενο τουρισμό ευεξίας, αλλά και στην προσέλκυση ασθενών που χρειάζονται μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις και αποκατάσταση. Η άρνηση του υπουργείου να ολοκληρώσει ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο επιτρέπει χώρες όπως η Τουρκία και η Σιγκαπούρη να κυριαρχούν τη στιγμή που η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικές τιμές, ποιότητα και ολοκληρωμένες υπηρεσίες εντός της ευρωζώνης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Ελπίζω πραγματικά να δούμε όσο πιο σύντομα γίνεται μια νέα προσέγγιση στο θέμα. Ο Ιατρικός Τουρισμός για μια χώρα που έχει αναπτυγμένες υπηρεσίες και για μια πόλη που συγκεντρώνει συντριπτικά πλεονεκτήματα μπορεί πραγματικά να απογειώσει οικονομικά την περιοχή, δημιουργώντας παράλληλα κρίσιμα μεγέθη που μπορεί να οδηγήσουν σε ανάπτυξη υπηρεσιών που φυσικά θα ωφελήσουν και τους πολίτες και τους ασφαλισμένους της χώρας. Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε όλοι πως η κατοχύρωση της Λάρισας ως του τρίτου σημαντικότερου πόλου παροχής υπηρεσιών υγείας, εκτός από τις προφανείς ωφέλειες για τους πολίτες της Θεσσαλίας, αποτελεί ευκαιρία ανάπτυξης σε όλα τα πεδία. Οικονομική δραστηριότητα, ενσωμάτωση και παραγωγή καινοτομίας, προσέλκυση υψηλού επιπέδου εργατικού δυναμικού και ερευνητών, συνέργειες με άλλους τομείς όπως ο τουρισμός και η παραγωγή ποιοτικών τροφίμων, μπορούν να συνδράμουν όχι απλά στην έξοδο της κοινωνίας από τη στασιμότητα της κρίσης, αλλά να αλλάξουν το πρόσωπο της περιοχής.