Λόης Λαμπριανίδης: Αναπτυξιακός νόμος και δίκτυο στήριξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων
Η ομιλία του Γ.Γ. Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας.
Στα μεταπολεμικά χρόνια και ως τη δεκαετία του 1970, η παραγωγικότητα και η οικονομική ανάπτυξη συμβάδιζαν με την κοινωνική συνοχή αλληλοτροφοδοτούμενες σε σημαντικό βαθμό. Όμως, σταδιακά οδηγηθήκαμε σε διαρκή μεγέθυνση των πολυεθνικών επιχειρήσεων, των γιγαντιαίων κεφαλαίων συμμετοχών, των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών κ.λπ.
Παράλληλα, αυξήθηκε με εκθετικούς ρυθμούς το εύρος δραστηριοτήτων των πάσης φύσεως ηλεκτρονικών πλατφορμών (Amazon, e-bay , alibaba, airbnb, Uber κλπ) με τεράστιες συνέπειες στη λειτουργία της οικονομίας: αυτές συνήθως προκαλούν ένα συχνά δραστικό μετασχηματισμό της δομής των αγορών στις οποίες δραστηριοποιούνται αποτελούν πηγές συλλογής και χρήσης του νέου «μαύρου χρυσού» της εποχής μας, των μεγάλων δεδομένων, προκαλούν μεγάλες μεταβολές στις ροές εσόδων μιας χώρας, προκαλούν συχνά δραστικές μεταβολές στην αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των παρεχομένων υπηρεσιών και έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ποσότητα και την ποιότητα της απασχόλησης.
Δημιουργήθηκε έτσι μία τάξη εξαιρετικά πλουσίων ανθρώπων που κατέχει μεγάλο και συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό του παγκόσμιου πλούτου (το 2017 το 1% πληθυσμού κατείχε πάνω από το 50% του παγκόσμιου πλούτου).
Γενικότερα θα πρέπει να εξεταστεί το αυξανόμενο με εκθετικούς ρυθμούς εύρος δραστηριοτήτων των πάσης φύσεως ηλεκτρονικών πλατφορμών, καθώς αυτές: συνήθως προκαλούν ένα συχνά δραστικό μετασχηματισμό της δομής των αγορών στις οποίες δραστηριοποιούνται, καθώς αποτελούν πηγές συλλογής και χρήσης του νέου «μαύρου χρυσού» της εποχής μας, των μεγάλων δεδομένων, προκαλούν μεγάλες μεταβολές στις ροές εσόδων μιας χώρας, προκαλούν συχνά δραστικές μεταβολές στην αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των παρεχομένων υπηρεσιών και έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ποσότητα και την ποιότητα της απασχόλησης.
Πώς θα αναχαιτίσουμε λοιπόν τη συγκέντρωση της παραγωγικής ικανότητας στα χέρια ελάχιστων ιδιωτών και μεγάλων εταιρειών;
1η επιλογή: Ιστορικά έχει επιχειρηθεί μέσω της εκτεταμένης κρατικής ιδιοκτησίας, ή μέσω κρατικής παρέμβασης με χρήση ρυθμιστικών αρχών, της επιτροπής ανταγωνισμού κ.λπ. εμφανίζονται φαινόμενα «αιχμαλώτισης» των ρυθμιστικών αρχών από μέρους των εποπτευομένων, ή «περιστρεφόμενες πόρτες» για τα στελέχη των επιχειρήσεων και των ρυθμιστικών οργάνων. Οι λύσεις αυτές αποδείχθηκαν άκαρπες.
2η επιλογή: Αυτή που προτείνουμε, είναι μέσω της ανάπτυξης ενός ισχυρού τομέα μικρομεσαίων επιχειρήσεων: με την υποβοήθηση των ΜΜΕ ώστε να αποκτήσουν ένα κρίσιμο μέγεθος μέσω συγχωνεύσεων ή μέσω συνεργασιών (παραγωγικοί συνεταιρισμοί, clusters κ.λπ.), ή μέσω συμμετοχής σε εγχώριες ή και παγκόσμιες αλυσίδες αξίας με τη δημιουργία υποστηρικτικής Δομής που θα σταθεί αρωγός στις ΜΜΕ ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και σε αυτό θα επικεντρωθώ στη συνέχεια.
Πρόταση για οργάνωση Δομής στήριξης των ΜΜΕ
Στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία που ζούμε κάθε ΜΜΕ, ακόμη και ένα μικρό μαγαζί της γειτονιάς (που πουλάει βιβλία, ρούχα ή CD), με την αλματώδη αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου σε τελευταία ανάλυση θα πρέπει να μπορεί να πουλάει τα προϊόντα του σε τιμές που είναι διεθνώς ανταγωνιστικές. Αυτό κάνει εξαιρετικά δύσκολα τα πράγματα για τις ΜΜΕ.
Kαι όμως, σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία οι επιχειρήσεις αυτές σήμερα στη χώρα μας είναι σχεδόν μόνες. Θεωρήσαμε λοιπόν πως είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας συνεκτικής Δομής που θα σταθεί αρωγός στις ΜΜΕ ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας.
Η Δομή αυτή θα παρέχει ηλεκτρονικές υπηρεσίες κεντρικά και θα έχει αντένες στις Περιφέρειες όπου θα μπορούν οι επιχειρήσεις να προστρέχουν. Η Δομή θα παρέχει εξατομικευμένη υποστήριξη και συμβουλευτική, χωρίς να λειτουργεί ανταγωνιστικά με την αγορά των συμβούλων. Έχει στόχο την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών των ΜΜΕ, τη βελτίωση της παραγωγικότητάς τους, τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας καθώς και την ενίσχυση της εξαγωγικής τους ικανότητας.
Η Δομή θα δραστηριοποιηθεί στην ευρύτερη συμβουλευτική και δικτύωση, την τεχνολογική –ψηφιακή αναβάθμιση μέσω πρόσβασης στις κατάλληλες πληροφορίες, την υποβοήθηση της εξαγωγικής διείσδυσης μέσω ενημέρωσης για διεθνείς τάσεις, τη διευκόλυνση πρόσβασης σε διεθνείς αγορές, καθώς και την προτυποποίηση και απόκτηση brand name.
Γενικότερα, θα προσφέρει υπηρεσίες για τη νέα επιχειρηματικότητα που απαιτεί μεγαλύ- τερη πληροφόρηση τόσο για τα επιτεύγματα της επιστήμης όσο και για το διεθνές και εθνικό γίγνεσθαι. Συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες του δικτύου στοχεύουν σε δύο αλληλένδετα αποτελέσματα: λειτουργούν πρωτίστως ως διευκολυντές (facilitator), διασφαλίζοντας τη σύζευξη μεταξύ των αναγκών που εκφράζουν ρητά ή άρρητα οι επιχειρήσεις με τα προσφερόμενα από το Δημόσιο εργαλεία και υπηρεσίες.
Τα στελέχη της Δομής διοχετεύουν αξιόπιστες και προσαρμοσμένες στις ΜΜΕ πληροφορίες λειτουργεί, δευτερευόντως, σε ακόμη πιο εξατομικευμένη βάση, στοχεύοντας στην υποστήριξη επιχειρήσεων, στη διαδικασία επιχειρηματικής ανάπτυξης ή/και αναδιάρθρωσής τους.
Τέλος, διαμορφώνει και υλοποιεί ενεργητικές πολιτικές για την επιχειρηματικότητα με δράσεις συλλογικής υποστήριξης π.χ. προκειμένου να βελτιώσει το δυνητικό αποτέλεσμα ενός κλάδου με συγκριτικά πλεονεκτήματα. Οργανόγραμμα Στην κορυφή της Δομής θα υπάρχει το Επιτελικό Όργανο Διοίκησης, θα λειτουργεί με τους ΓΓ Βιομηχανίας, Εμπορίου και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και εκπροσώπους της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων, της ΓΣΕΒΕΕ, της ΕΣΕΕ και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (EKT).
Την παροχή υπηρεσιών και το συντονισμό δράσεων σε κεντρικό επίπεδο θα αναλάβει το ΕΚΤ σε συνεργασία κατά περίπτωση με τα Ινστιτούτα των Επαγγελματικών Φορέων και Επιμελητηρίων (ΙΜΕ – ΓΣΕΒΕΕ, ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ) και τα Πανεπιστήμια.
Η Κεντρική Δομή θα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες διερεύνησης των αναγκών της αγοράς και των επιχειρήσεων και συλλογικής υποστήριξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ενώ θα επιφορτίζεται με την παροχή τεχνογνωσίας, την οργάνωση και υποστήριξη δράσεων για την ανάπτυξη διευρυμένων επιχειρηματικών σχημάτων σε επίπεδο παραγωγής, μετα- ποίησης και εμπορίας. Οι δομές παροχής υπηρεσιών σε επίπεδο νομού θα στεγαστούν στα 59 Επιμελητήρια της χώρας. H διαδικασία επιλογής των στελεχών θα γίνει μέσα από ένα κεντρικό σύστημα αξιολόγησης. Παράλληλα, θα διαμορφωθεί ειδικό επικαιροποιημένο μητρώο μεντόρων-συμβούλων.
Η χρηματοδότηση της δομής του δικτύου θα γίνει για διάρκεια 3 ετών στο τέλος της οποίας θα αξιολογηθεί το συνολικό εγχείρημα. Ο προϋπολογισμός θα καλύψει κατά κύριο λόγο, δα- πάνες ανθρώπινου δυναμικού, που υπολογίζεται σε 150 άτομα περίπου. Στόχος θα είναι η παροχή υπηρεσιών σε περίπου 2.000 επιχειρήσεις/έτος για διά ζώσης επικοινωνία και διαχείριση, ενώ εκτιμάται ότι μπορούν να εξυπηρετηθούν μέσω των ηλεκτρονικών εργαλείων, πλατφόρμας αυτοδιάγνωσης κλπ, άλλες περίπου 2.000 επιχειρήσεις κατ’ έτος.
Η δημιουργία της Δομής έχει συμφωνηθεί με την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων, την ΓΣΕΒΕΕ και την ΕΣΕΕ και οι προκηρύξεις για προσωπικό θα αρχίσουν στα τέλη Απριλίου. Το σχετικό ν/σ συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή. Κλείνοντας, θέλω να επισημάνω πως πιστεύω ακράδαντα πως η Δομή θα καταφέρει να σταθεί ως ουσιαστικός αρωγός στις ΜΜΕ και έτσι, βοηθώντας τις ΜΜΕ να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και θα συμβάλει όχι μόνο στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας αλλά και στην εμβάθυνση της οικονομικής δημοκρατίας.