Στ. Ράλλης: Θεμελιώνοντας ψηφιακές πολιτικές για την ανάπτυξη της οικονομίας

22.03.2019

Η ομιλία του Γ.Γ. Ψηφιακής Πολιτικής στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας. 

Πέρυσι είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω από την πόλη σας το πανόραμα των έργων που ήταν στη φάση του σχεδιασμού ή της αρχικής υλοποίησης, δίνοντας έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα.

Σήμερα, μπορούμε να μιλήσουμε για τα ψηφιακά έργα που υλοποιούμε στο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης και τα οποία έχουν σφιχτά χρονοδιαγράμματα ώστε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να μην καθυστερούν κι άλλο να δουν την καθημερινότητά τους να βελτιώνεται και να απλουστεύεται με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών.

Διακηρυγμένη πολιτική μας προτεραιότητα αποτελεί η ένταξη του ψηφιακού μετασχηματισμού στην καρδιά του νέου μοντέλου ανάπτυξης που εφαρμόζουμε για την ανάπτυξη της οικονομίας και την άρση των κοινωνικών ανισοτήτων. Τα βήματα που κάνουμε είναι συγκροτημένα και ενταγμένα σε ένα συνεκτικό πλαίσιο, αυτό που θέτει η Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική 2016-2021. Μια Στρατηγική που υλοποιούμε από τα τέλη του 2016 για να θέσουμε ισχυρά ψηφιακά θεμέλια στη χώρα και να ξεκλειδώσουμε τις προοπτικές ψηφιακής ανάπτυξης της χώρας που ήταν για χρόνια κλειδωμένες.

Η κατάσταση αυτή αποτελεί παρελθόν, όπως παρελθόν αποτελούν έργα πληροφορικής κακοσχεδιασμένα, κατακερματισμένα ή με αλληλεπικαλύψεις, με αποτέλεσμα να πληρώνουμε δύο και τρεις φορές για το ίδιο έργο. Αυτό άλλαξε. Όπως άλλαξε και η κατάσταση που ήθελε το δημόσιο να ακολουθεί καταϊδρωμένο τις τεχνολογικές εξελίξεις και όταν τελικά τις υιοθετούσε αυτές να είχαν καταστεί ξεπερασμένες.

ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 

Σήμερα, για πρώτη φορά, η Πολιτεία τρέχει μαζί με τις τεχνολογικές εξελίξεις. Στα νέα έργα πληροφορικής του Δημοσίου ακολουθείται πλέον η διαδικασία του «Ενιαίου Σχεδιασμού» (Integrated Planning Process) που βασίζεται μεταξύ άλλων στις αρχές της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων μέσω ανοικτών προτύπων, της σύνδεσης των έργων με δράσεις απλούστευσης διαδικασιών και μεταρρύθμισης (απλοποίηση και ηλεκτρονικοποίηση διαδικασιών) και της υιοθέτησης modular αρχιτεκτονικής ώστε να είναι εφικτή η αξιοποίηση μελλοντικών οριζόντιων δράσεων υπουργείων. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι όσα έργα φορέων υποβάλλονται και δεν τηρούν αυτούς τους κανόνες απορρίπτονται.

Εξι δισ. ευρώ επενδύσεων οδηγούν τη χώρα στη νέα ψηφιακή εποχή. Εθνικοί, κοινοτικοί και ιδιωτικοί πόροι φέρνουν την ψηφιακή ανάπτυξη, που οι προηγούμενες κυβερνήσεις στέρησαν από τη χώρα. Αναφέρομαι στα 4 δισ. ευρώ που επενδύονται για την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων και τα 2 δισ. ευρώ για την υλοποίηση ψηφιακών έργων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Τα δίκτυα νέας γενιάς αναβαθμίζουν τη χώρα μας και ενισχύουν την οικονομική αλλά και γεωπολιτική της θέση, ενισχύοντας και τους κλάδους των μεταφορών και του εμπορίου.

ULTRA FAST BROADBAND 

Με το έργο Ultra Fast Broadband, προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ, που αποτελεί το μεγαλύτερο έργο ΣΔΙΤ στα ευρυζωνικά δίκτυα στην Ευρώπη, δίνουμε πρόσβαση -ως το 2023- στο Διαδίκτυο, με ταχύτητες τουλάχιστον 100 Mbps, σε 2,5 εκατ. πολίτες, σε όποιο σημείο της χώρας κι αν κατοικούν. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο που θα υλοποιηθεί με διαγωνιστική διαδικασία δύο φάσεων: Εντός του Μαρτίου αναμένεται η εκκίνηση της πρώτης φάσης (εκδήλωση ενδιαφέροντος – «προεπιλογή» υποψηφίων αναδόχων) και σύντομα θα ακολουθήσει η δεύτερη.
Με το έργο αυτό ερχόμαστε να καλύψουμε τα όποια κενά άφησε το Rural Broadband για την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων σε λευκές περιοχές, ένα πρόγραμμα για το οποίο η Ελλάδα βραβεύτηκε από την Κομισιόν.

Στον Νομό Λαρίσης οι ωφελούμενοι από το πρόγραμμα ανέρχονται σε 9.793. Και υπάρχει, βεβαίως, και η δράση Super Fast Broadband (SFBB), προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ ετησίως, με την οποία επιδοτούμε τη ζήτηση συνδέσεων μέσω οπτικής ίνας για απόκτηση υπερυψηλών ταχυτήτων από 100 Mbps έως 1 Gbps.

Στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας έχουν δοθεί ήδη 80 κουπόνια σε επιτηδευματίες, αγρότες και νοικοκυριά. Αλλά και στο 5G, βρισκόμαστε σε πολύ καλό σημείο. Ήδη συνεργαζόμαστε με τρεις πόλεις -Ζωγράφου, Τρίκαλα και Καλαμάτα- για την ανάπτυξη πιλοτικών δικτύων, όταν υπάρχουν χώρες πολύ μεγαλύτερες από εμάς, όπως η Γερμανία, που έχουν ξεκινήσει με έναν μόνο δήμο.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ 

Μια από τις εμβληματικότερες δράσεις, η οποία αφορά στην ανασυγκρότηση του Δημοσίου, είναι το Σύστημα Ηλεκτρονικής Διακίνηση Εγγράφων. Μιλούμε για τη λειτουργία ενός κεντρικού κόμβου διακίνησης εγγράφων που θα διασυνδέει 21.000 φορείς.
Ο κόμβος αυτός, με την παράλληλη χρήση ψηφιακών υπογραφών από 150.000 δημοσίους υπαλλήλους, θα δώσει κεντρική λύση διασύνδεσης και διαλειτουργικότητας όλων των φορέων, εξαλείφοντας τη γραφειοκρατία και εξοικονομώντας 380 εκατ. ευρώ ετησίως.
Το Δημόσιο γίνεται επιτέλους paperless. Ήταν όραμα και παρέμεινε εξαγγελία για πολλές κυβερνήσεις. Τώρα, γίνεται πράξη. Το σχεδιάσαμε, το προκηρύξαμε και εντός Μαρτίου θα υπογράψουμε τη σύμβαση με τον ανάδοχο, που θα πιάσει αμέσως δουλειά για να αναπτυχθεί το έργο μέσα σε ένα χρόνο.
Επόμενο βήμα είναι να «δέσει» αυτό το έργο με την «Ενιαία Ψηφιακή Πύλη», η οποία θα παρέχει on line πληροφορίες και υπηρεσίες σε πολίτες και επιχειρήσεις. Μέσω αυτής, οι συναλλαγές με το Δημόσιο θα ψηφιοποιηθούν πλήρως και ο ιδιώτης θα μπορεί να επιτυγχάνει (απομακρυσμένη) πρόσβαση με το μοναδικό του e-id.
Πρόκειται για επανάσταση στον τρόπο εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων, αφού δεν θα χρειάζεται η προσκόμιση δικαιολογητικών στο γκισέ. Χάρη στη διαλειτουργικότητα των μητρώων του Δημοσίου -όπως το φορολογικό μητρώο, το μητρώο πολιτών, το ποινικό μητρώο- η αναζήτηση των δικαιολογητικών θα γίνεται αυτόματα από την Πύλη. Για παράδειγμα: Έστω ότι μια εταιρεία θέλει να καταθέσει προσφορά για έναν διαγωνισμό. Αυτό θα μπορεί να το κάνει άμεσα, χωρίς να χρειάζεται να πάει στη φορολογική αρχή για να πάρει φορολογική ενημερότητα, στην ασφαλιστική αρχή και στον ΕΦΚΑ για να πάρει ασφαλιστική ενημερότητα και στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για να πάρει το ποινικό μητρώο.

e  ΓΕΜΗ 

Η προσπάθειά μας για διευκόλυνση της υγιούς επιχειρηματικότητας δεν σταματά εδώ. Σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας, υλοποιούμε το e-ΓΕΜΗ. Ένα έργο στο όποιο προβλέπεται η αυτοματοποίηση στην παροχή δικαιολογητικών μέσω web services και η κατάθεση ισολογισμών με ψηφιακές υπογραφές. Μάλιστα, δρομολογούμε τη δωρεάν παροχή 270.000 ψηφιακών υπογραφών προς επιχειρήσεις.
Το e-ΓΕΜΗ μετασχηματίζεται στη συνέχεια σε one-stop-shop για την ίδρυση μιας επιχείρησης με απλές, ηλεκτρονικές διαδικασίες. Επίσης, με την ηλεκτρονική τιμολόγηση (e-in- voice) προωθούνται κατάλληλες λύσεις για την ανταλλαγή ηλεκτρονικών τιμολογίων μεταξύ ιδιωτικού τομέα και Κυβέρνησης (B2G), με δυνατότητα επέκτασης στο σύνολο των ιδιωτικών συναλλαγών (B2B). Τα οφέλη για την είναι πολλά. Μεταξύ αυτών: Ο ταχύτερος κύκλος πληρωμής, η διαφάνεια στη διαδικασία πληρωμών, η καλύτερη διαχείριση της ρευστότητας, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ 

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αφορά μονάχα το Δημόσιο ή τις επιχειρήσεις. Αφορά και τον άνθρωπο της υπαίθρου.
Για λίγες ακόμη μέρες, μέχρι τη Δευτέρα, 18 Μαρτίου, θα τρέχει ο διαγωνισμός για το έργο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα». Πρόκειται για ένα έργου που θα αναδιαρθρώσει τον πρωτογενή τομέα και θα δημιουργήσει την πρώτη -πανευρωπαϊκά- δημόσια υποδομή ευφυούς γεωργίας με ανοιχτά δεδομένα.

Η αρχική κάλυψη του έργου αφορά 15 εκατομμύρια στρέμματα, εκ των οποίων 2.340.000 στη Θεσσαλία.

Πανελλαδικά, θα στηθεί ένα δίκτυο 6.500 επίγειων τηλεμετρικών σταθμών, οι οποίοι θα συλλέγουν δεδομένα από το έδαφος και την ατμόσφαιρα, από μετεωρολογικούς σταθμούς και δορυφόρους.
Τα δεδομένα, μαζί με τις καλλιεργητικές πρακτικές που θα εισάγονται στο σύστημα από τον παραγωγό και τον γεωπόνο-σύμβουλό του, θα τροφοδοτούν την ειδική πλατφόρμα που θα αναπτυχθεί και θα επεξεργάζονται από λογισμικά που χρησιμοποιούν τις τελευταίες τεχνολογίες, όπως τεχνητή νοημοσύνη, data mining και data analytics, καθώς και εξειδικευμένα αγρονομικά μοντέλα για την κάθε καλλιέργεια.
Έτσι, το πληροφοριακό σύστημα θα δίνει τη δυνατότητα για εξατομικευμένες καλλιεργητικές συμβουλές με ακρίβεια αγροτεμαχίου, σχετικά με τη λίπανση, την άρδευση, τη φυτοπροστασία των καλλιεργειών και ειδοποιήσεις για έκτακτα καιρικά φαινόμενα.
Όλα αυτά μεταφράζονται σε μειώσεις κόστους ως 45% και σε μειώσεις του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Με ένα απλό sms ή μέσω mobile εφαρμογής, οι συμβουλές θα αποστέλλονται σε όλους χωρίς εξαιρέσεις. Το έργο αναδεικνύεται σε διαβατήριο της χώρας για την εξαγωγή τεχνογνωσίας ψηφιακών έργων προς άλλες χώρες.

Πέρα από τον Επίτροπο για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, Φιλ Χόγκαν, που δήλωσε πρόσφατα ότι η Ελλάδα «θα αποτελεί ένα μοντέλο βέλτιστης πρακτικής που θα μπορέσουν να ακολουθήσουν και άλλες χώρες», υπήρξε θερμό ενδιαφέρον για υιοθέτηση του έργου από τη Σερβία, την Αίγυπτο, την Κύπρο και τη Βόρεια Μακεδονία.
Ας περάσουμε από τα «έξυπνα χωράφια» στις «έξυπνες πόλεις» που αφορούν όλους μας. Η εφαρμογή της έξυπνης στάθμευσης και της διαχείρισης υδάτων και απορριμμάτων, του έξυπνου οδοφωτισμού, της διαχείρισης των λειτουργιών των κτιρίων και της τηλεϊατρικής ή τηλε-εκπαίδευσης θα κάνουν τις πόλεις μας περισσότερο βιώσιμες και φιλικές προς το δημότη.

ΕΞΥΠΝΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ 
Ξεκινούμε με την πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος έξυπνης στάθμευσης για 20.000 θέσεις σε διάφορους δήμους της χώρας, το οποίο, μεταξύ άλλων, θα «προστατεύει» τις θέσεις στάθμευσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Στόχος μας να βελτιώσουμε την καθημερινότητα του πολίτη, μέσω της μείωσης του χρόνου αναζήτησης μιας θέσης στάθμευσης και τις άσκοπες μετακινήσεις. Ειδικοί αισθητήρες στις επιλεγμένες θέσεις θα δίνουν «σήμα» στα κινητά τηλέφωνα των οδηγών, μέσα από κατάλληλη εφαρμογή, για το πού βρίσκονται οι ελεύθερες θέσεις μέσα στις πόλεις μας. Η μείωση της επιβάρυνσης των πόλεών μας, όσον αφορά στις μετακινήσεις, σημαίνει και ψηφιακή αναβάθμιση των δημόσιων συγκοινωνιών.
Η προκήρυξη για το ηλεκτρονικό εισιτήριο στον ΟΑΣΘ είναι έτοιμη. Εντός των ημερών θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΠΑΝΕΚ το ηλεκτρονικό εισιτήριο στα αστικά και υπεραστικά ΚΤΕΛ, ώστε οι πολίτες να απολαμβάνουν μια νέα πραγματικότητα στις οδικές συγκοινωνίες. Δεν μένουμε σε αυτά. Το ηλεκτρονικό εισιτήριο επεκτείνεται σε όλα τα λεωφορεία, τα μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα γήπεδα και τα δημόσια θεάματα. Το κλειδί εδώ είναι η διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων. Άγνωστη λέξη για τη χώρα πριν αναλάβουμε τη διακυβέρνηση. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Αντί ο κάθε φορέας να σχεδιάσει και να λειτουργήσει το δικό του σύστημα ηλεκτρονικού εισιτηρίου, θα αναπτυχθεί μια κεντρική υποδομή με την οποία θα διαλειτουργούν τα επιμέρους συστήματα, επιτυγχάνοντας οικονομίες κλίμακας και εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Τεχνολογίες χωρίς ανθρώπους που δεν μπορούν να τις χειρίζονται και να επωφελούνται από αυτές, καταλήγουν άχρηστες τεχνολογίες.

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ 

Γνωρίζοντας αυτό, έχουμε εκκινήσει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων των πολιτών.
Είτε μέσω της δημιουργίας Πρότυπων Ψηφιακών Κέντρων, που στοχεύουν στην ατομική βιωματική ανάπτυξη δεξιοτήτων, είτε μέσω προγραμμάτων -σε συνεργασία με το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο- για την εκπαίδευση 250.000 Ελλήνων.
Επίσης, έχουμε υποβάλει προς χρηματοδότηση (από το ΠΔΕ) το έργο για τη λειτουργία ενός Πρότυπου Ψηφιακού Κέντρου στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, το οποίο θα παρέχει προγράμματα ψηφιακών δεξιοτήτων σε 32.000 μαθητές και τους γονείς τους. Ενώ ειδικά για τα παιδιά ηλικίας 6-12 έχουμε επίσης υποβάλει προς χρηματοδότηση (από το ΠΔΕ) το έργο Kidedu, το οποίο – χωρίς τη χρήση βιβλίων, τετραδίων, μολυβιού ή πί- νακα, παρά μόνο με εφαρμογές ψηφιακής τεχνολογίας υψηλού επιπέδου- προσελκύει τα παιδιά ώστε να αποκτούν γνώσεις με ευχάριστο τρόπο.
Ακόμα, προχωρούμε στην υλοποίηση δράσης για την εκπαίδευση και πιστοποίηση 10.000 φοιτητών και νέων επιστημόνων STEM για την απόκτηση δεξιοτήτων προγραμματισμού και διαχείρισης συστημάτων. Οι νέοι μας γίνονται έτσι ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας, ενώ καλύπτουμε προσφερόμενες θέσεις εργασίας στον κλάδο των ψηφιακών τεχνολο- γιών, ενισχύουμε την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας στη βάση της καινοτομίας.

Ο τρόπος με τον οποίον θα επιτρέψουμε να διαχυθούν τα οφέλη των νέων τεχνολογιών στην κοινωνία ή μεταξύ των επιχειρήσεων θα καθορίσει πολλά για το μέλλον. Είτε θα οδηγηθούμε στη δημιουργία νέων ανισοτήτων και κρίσεων, είτε θα μετατρέψουμε τις νέες τεχνολογίες σε ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο κοινωνικής και οικονομικής επιχειρηματικής σύγκλισης. Ως χώρα εργαζόμαστε μεθοδικά και με σχέδιο για την άρση των ανισοτήτων. Επενδύουμε στις νέες τεχνολογίες, συνεργαζόμαστε με την ακαδημαϊκή κοινότητα, στηρίζουμε τις επιχειρήσεις, τους ανθρώπους της υπαίθρου και τους εργαζόμενους, κάνουμε την κοινωνία συμμέτοχο στη νέα εποχή και την Ελλάδα κόμβο ψηφιακής ανάπτυξης, με τις κατάλληλες συνέργειες, εντός και εκτός συνόρων.