Η ομιλία της Υφυπουργού Οικονομικών στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας. 

Αγαπητές φίλες και φίλοι, χάρηκα ιδιαίτερα όταν πληροφορήθηκα για τη διοργάνωση του συνεδρίου αυτού, την οποία θέλω να χαιρετίσω θερμά. Και χάρηκα για δύο κυρίως λόγους.

Πρώτον, γιατί το θέμα της ανάπτυξης και της επόμενης μέρας είναι ένα από τα κυρίαρχα που θα έπρεπε να συζητάμε στο δημόσιο διάλογο, ειδικά τώρα που όλο και περισσότεροι εντός και εκτός Ελλάδας αποδέχονται ότι βρισκόμαστε πλέον σε μια νέα περίοδο. Είναι αλήθεια ότι δημόσια δεν συζητάμε για την επόμενη μέρα της χώρας όσο συχνά θα έπρεπε, την ίδια στιγμή που όλες οι πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να αξιολογηθούν και από τις προτάσεις τους στο πεδίο αυτό.

Δεύτερον, χαίρομαι ιδιαίτερα για το γεγονός ότι η διοργάνωση αυτή πραγματοποιείται σε μία πόλη που αποτέλεσε επί δεκαετίες παραγωγικό και οικονομικό κόμβο και η οποία μπορεί και σήμερα να έχει κεντρικό ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Συγχαίρω επομένως την εφημερίδα «Ελευθερία» της Λάρισας για αυτήν την πρωτοβουλία.

Φίλες και φίλοι, Μετράμε πλέον περίπου επτά μήνες μετά τη λήξη του προγράμματος και τον τερματισμό της επιτροπείας στην οποία για πολλά χρόνια είχε υπαχθεί η χώρα. Μέρα με τη μέρα γίνεται ολοένα πιο αντιληπτό ότι βρισκόμαστε σε μια νέα κατάσταση.

Πριν από λίγες μέρες, η Ελλάδα εξέδωσε το πρώτο δεκαετές ομόλογο μετά από εννέα χρόνια και μάλιστα με επιτόκια που «καταφέρναμε» αρκετά χρόνια πριν την κρίση. Ακόμα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ», τον περασμένο Φεβρουάριο στον ιδιωτικό τομέα δημιουργήθηκαν περίπου 28.000 νέες θέσεις εργασίας.

Είναι η υψηλότερη επίδοση για τον μήνα Φεβρουάριο από το 2001 μέχρι σήμερα. Παρά τις ανησυχίες κάποιων για την αύξηση του κατώτατου μισθού, φαίνεται ότι η αλλαγή αυτή δεν επηρέασε καθόλου αρνητικά την αγορά εργασίας. Ένα βασικό χαρακτηριστικό της νέας περιόδου, είναι ότι η χώρα μπορεί να διαμορφώνει το δικό της μακροπρόθεσμο πολιτικό σχεδιασμό, έχοντας πάντα υπόψη τις δεδομένες δημοσιονομικές δυνατότητες. Στο πλαίσιο αυτό, στόχος της κυβέρνησης για το επόμενο διάστημα είναι να τεθούν τα θεμέλια για αυτό που ονομάζουμε δίκαιη ανάπτυξη.

Το μοντέλο ανάπτυξης που προτείνει η κυβέρνησή μας, βασίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, στην υγιή και κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και φυσικά στη στήριξη της εργασίας με αξιοπρεπείς μισθούς και με δικαιώματα. Σε ό,τι αφορά το δικό μας χαρτοφυλάκιο, έχουμε ήδη προχωρήσει σε βήματα που ενισχύουν την υγιή επιχειρηματικότητα και τονώνουν το επενδυτικό κλίμα, ενώ επεξεργαζόμαστε ήδη κι άλλα τέτοια βήματα για το επόμενο διάστημα.

Σε πρώτο επίπεδο, στο πλαίσιο του προϋπολογισμού για το 2019 και με βάση και τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο, προχωρήσαμε σε στοχευμένες φορολογικές παρεμβάσεις. Ήδη νομοθετήθηκε η μείωση του φόρου επί των κερδών των επιχειρήσεων από το 29% στο 28% για τα εισοδήματα του 2019. Στόχος είναι η περαιτέρω μείωση του φορολογικού συντελεστή κατά μία μονάδα ανά έτος, ώστε να φτάσει το 25% για το 2022. Πρόσφατα έγινε νόμος και η μείωση του φόρου στα μερίσματα από το 15% στο 10% για το φορολογικό έτος 2019 και για τα επόμενα έτη. Καταργήσαμε, επίσης, το τέλος επιτηδεύματος για συγκεκριμένους κλάδους επαγγελματιών, για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, για τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε κατάσταση εκκαθάρισης, πτώχευσης ή σε αδράνεια, για τους φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και για τους αγρότες που είναι μέλη αγροτικών συνεταιρισμών.

Βέβαια, παράλληλα με αυτές τις παρεμβάσεις που αφορούν άμεσα τις επιχειρήσεις, αξίζει να σημειώσουμε ότι και τα μέτρα που λάβαμε εν γένει για τα φυσικά πρόσωπα, όπως η μείωση του ΕΝΦΙΑ για το φετινό φορολογικό έτος ή άλλα μέτρα οικονομικής στήριξης, έχουν ως άμεση επίπτωση την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Επομένως, συνιστούν έναν έμμεσο τρόπο οικονομικής στήριξης των επιχειρήσεων. Για εμάς οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να ωφεληθούν, χωρίς να υπάρχει αύξηση της κατανάλωσης.

Και αύξηση της κατανάλωσης δεν υπάρχει χωρίς την τόνωση του λαϊκού εισοδήματος. Ανεξάρτητα από τα προαναφερόμενα μέτρα, τα οποία αφαιρούν οικονομικά βάρη από την περίοδο των μνημονίων, πεποίθησή μας είναι ότι το φορολογικό σύστημα πρέπει σήμερα να διατηρηθεί σταθερό. Κι εδώ θέλω να σημειώσω το εξής: η αγορά αυτό που ζητά για να κινηθεί είναι σταθερότητα στην οικονομία, ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών –κάτι που αντικειμενικά επιτυγχάνεται το τελευταίο διάστημα- και σταθερότητα στο φορολογικό σύστημα. Η άποψη που λέει ότι αρκεί να χαμηλώσεις τους φορολογικούς συντελεστές για να πετύχεις ανάπτυξη, έχει αποτύχει στην πράξη. Δείτε γειτονικές χώρες, δείτε τη Βουλγαρία που έχει πολύ χαμηλούς συντελεστές φορολόγησης στις επιχειρήσεις.

Ας μας πουν όσοι στηρίζουν αυτήν την άποψη –η αξιωματική αντιπολίτευση κυρίως- ποιο είναι το επίπεδο ανάπτυξης που έχει πετύχει η Βουλγαρία με βάση αυτό το σύστημα φορολόγησης. Ας μας πουν ποιος είναι ο ρυθμός ανάπτυξης στη γειτονική χώρα και ποιο το κατά κεφαλήν εισόδημα. Πόσες θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί εκεί και τι είδους θέσεις εργασίας είναι αυτές, με τι αμοιβές. Με βάση αυτά, το επόμενο διάστημα εστιάζουμε στην υλοποίηση ενός σχεδίου στοχευμένων φορολογικών κινήτρων που θα δώσουν ώθηση σε νέες επενδύσεις. Ήδη έχουμε προχωρήσει σε τέτοιες παρεμβάσεις. Τους προηγούμενους μήνες, εκδόθηκαν Υπουργικές Αποφάσεις που προβλέπουν την παροχή συγκεκριμένων φορολογικών κινήτρων για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Εξ αυτών, βρίσκονται σήμερα σε ισχύ τρία φορολογικά κίνητρα.

Πρώτον, παρέχουμε κίνητρα στις επιχειρήσεις για την πρόσληψη νέων αλλά και μακροχρόνια ανέργων, συνδέοντας τις προσλήψεις αυτές με τη χορήγηση φορολογικής έκπτωσης στις εισφορές που καταβάλλει ο εργοδότης.

Δεύτερον, παρέχουμε μεγαλύτερη έκπτωση στο φόρο για επενδυτικές δαπάνες που σχετίζονται με την εξοικονόμηση νερού και την επίτευξη υψηλότερου επιπέδου ενεργειακής απόδοσης, συμβάλλοντας έτσι και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τρίτον, παρέχουμε έκπτωση φόρου 30% στις επιλέξιμες δαπάνες για παραγωγή κινηματογραφικών, τηλεοπτικών και συναφών οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα, ακολουθώντας το ευρωπαϊκό πρότυπο.

Ένα επιπλέον φορολογικό κίνητρο που νομοθετήθηκε πρόσφατα είναι η εξαίρεση από την επιβολή φόρου στην αύξηση κεφαλαίου για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας. Στόχος είναι η προσέλκυση επενδύσεων στον τομέα της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών και η αξιοποίηση του ιδιαίτερα άξιου επιστημονικού δυναμικού που έχουμε στη χώρα μας.

Το αμέσως επόμενο διάστημα πρόκειται να νομοθετηθούν και άλλα φορολογικά κίνητρα για τις λεγόμενες στρατηγικές επενδύσεις, όπως είναι η απαλλαγή από την καταβολή του φόρου εισοδήματος της επιχείρησης, σε ποσοστό ανάλογο επί της δικαιούμενης ενίσχυσης που λαμβάνει, και η αύξηση του ποσοστού των αποσβέσεων. Γνωρίζουμε βέβαια ότι η τόνωση της επιχειρηματικότητας και η προσέλκυση επενδύσεων, χρειάζονται και ένα υποστηρικτικό πλαίσιο στη διοίκηση.

Σε αυτή τη βάση, έχουμε ήδη προχωρήσει σε κινήσεις εκσυγχρονισμού και επιτάχυνσης της λειτουργίας της διοίκησης. Ήδη οι φορολογικές αρχές ακολουθούν διαδικασία που επισπεύδει την επιστροφή φόρων ύψους έως 10.000 ευρώ στις επιχειρήσεις. Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται η εξοικονόμηση ανθρώπινων πόρων από το προσωπικό της διοίκησης, με αποτέλεσμα να υποστηρίζεται καλύτερα η διαδικασία επιστροφής φόρων και για πάνω από 10.000 ευρώ, και να ενισχύεται έτσι γενικά η ρευστότητα των επιχειρήσεων.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ 

Παράλληλα, το επόμενο διάστημα αναμένεται να προχωρήσουμε στις κατάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις για την καθιέρωση της ηλεκτρονικής τήρησης των βιβλίων και της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα που εκσυγχρονίζει την επικοινωνία των επιχειρήσεων με την Φορολογική Διοίκηση, καταπολεμά το γραφειοκρατικό κόστος που είχαν οι προηγούμενες «χάρτινες» διαδικασίες, ενώ παράλληλα βοηθά στο να αντιμετωπίζονται φαινόμενα παραβατικότητας ενισχύοντας έτσι τον υγιή ανταγωνισμό.

Εκσυγχρονισμός της διοίκησης είναι όμως και οι θετικές παρεμβάσεις που γίνονται στο πεδίο της δημόσιας περιουσίας. Σε μια χώρα που μέχρι πρότινος δεν υπήρχε οριοθετημένη η γραμμή αιγιαλού, που δεν υπήρχε συγκροτημένο πλαίσιο για την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, που δεν υπήρχαν δασικοί χάρτες για να γνωρίζει κανείς πού επιτρέπεται να γίνει ένα επενδυτικό σχέδιο και πού όχι, πώς είναι δυνατόν να έρθουν επενδύσεις; Μέχρι τώρα δεν υπήρχε πλαίσιο και για να κάνεις μια επένδυση, για να την προχωρήσεις, χρειαζόταν να έχεις διασυνδέσεις.

Εμείς αντίθετα δημιουργούμε το πλαίσιο, ορίζουμε τους κανόνες. Η οριοθέτηση της γραμμής αιγιαλού είναι ένα μεγάλο έργο, αρμοδιότητάς μας, που προχωράει για πρώτη φορά και αναμένουμε την ολοκλήρωσή του. Όλα τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία μιας πολιτικής ενίσχυσης της υγιούς επιχειρηματικότητας που αφορά ολόκληρη την Ελλάδα. Επιτρέψτε μου όμως να αναφερθώ ειδικότερα στη Θεσσαλία.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας βρέθηκε, θα λέγαμε, στο στόχαστρο της οικονομικής κρίσης. Φαίνεται όμως ότι η κατάσταση αυτή αρχίζει να ανατρέπεται το τελευταίο διάστημα, γεγονός που αποτυπώνεται στα στοιχεία.

Με βάση στοιχεία που έχουμε από το μητρώο του ΓΕΜΗ, από την 1η Γενάρη 2018 μέχρι σήμερα, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουν ανοίξει 585 παραπάνω επιχειρήσεις σε σχέση με αυτές που έκλεισαν.

ΕΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Αυτή τη στιγμή στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, βρίσκονται σε εξέλιξη τα εξής έργα υποδομών: Η ηλεκτροκίνηση της σιδηροδρομικής Γραμμής Λάρισα-Βόλος ύψους 92,5 εκ. ευρώ. Έργα διαχείρισης υγρών αποβλήτων στους Δήμους Μουζακίου, Τυρνάβου, Αλμυρού καθώς και στην περιοχή του Βόλου με ύψος 30 εκ. ευρώ.

Η αναβάθμιση δικτύων ύδρευσης στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και συγκεκριμένα στους Δήμους Αλμυρού, Τρικκαίων, Τεμπών και στον Νομό Καρδίτσας συνολικής δημόσιας δαπάνης 28 εκ. ευρώ. Έργα για την αξιοποίηση του τουριστικού κεφαλαίου της περιοχής σε δήμους όπως στον Δήμο Λίμνης Πλαστήρα, στον Δήμο Ελασσόνας, στον Δήμο Λαρισαίων και στον Δήμο Φαρσάλων. Επίσης ολοκληρώνονται σημαντικά έργα διαχείρισης λυμάτων και οικιακών αποβλήτων. Συνολικά 87,5 εκ. ευρώ έχουν εκχωρηθεί από το πρόγραμμα στην περιφέρεια για τον σκοπό αυτό. Έργο Αποκατάστασης του Παλαιού Δημοτικού Σχολείου Φαρσάλων και επανάχρησής του ως Χώρου Αρχαιολογικής Συλλογής, ύψους 1,1 εκ €. Έργο για την Επανάχρηση του Κτηρίου Μπεζεστένι του Δήμου Λαρισαίων περί τα 2,5 εκ €. Πιστεύουμε ότι το 2019 θα είναι μια χρονιά μεγάλων θετικών αλλαγών για τη Θεσσαλία και για την Ελλάδα γενικότερα.

Φίλες και φίλοι, Συνοψίζοντας, ποια είναι τα στοιχεία που δείχνουν τη σταθερότητα της οικονομίας μας και μας κάνουν αξιόπιστους στο διεθνές περιβάλλον;

Έχουν αναστραφεί όλες οι αρνητικές προσδοκίες των τελευταίων ετών, όπως άλλωστε δείχνουν όλοι οι δείκτες κλίματος οικονομικής εμπιστοσύνης. Η χώρα βγήκε από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος το 2017, έναν χρόνο πριν από το αναμενόμενο.Η οικονομία ξεκίνησε να ανακάμπτει για επτά συνεχόμενα τρίμηνα με ήπιο ρυθμό στην αρχή, με επιταχυνόμενο ρυθμό τώρα, της τάξης του 2,1%, 2,2% και με την προσδοκία υψηλότερου ρυθμού το 2019. Η ανεργία μειώθηκε κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες από τον Ιανουάριο του 2015 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018, δημιουργώντας τριακόσιες δεκαπέντε χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και συνεχίζει να μειώνεται.

Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων αναφοράς αποκλιμακώθηκαν σημαντικά. Ακόμα, θετικά στοιχεία έχουμε και από το δείκτη ιδιωτικής κατανάλωσης. Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα, η ιδιωτική κατανάλωση μέσα στο 2018 εμφάνισε αξιοσημείωτη σταθερότητα, αυξανόμενη κατά 1,0% ετησίως στο σύνολο του 2018 και κατά 1,1% το 4ο τρίμηνο, στηριζόμενη στη συνεπή βελτίωση της αγοράς εργασίας, το χαμηλό πληθωρισμό και τη μείωση της αβεβαιότητας. Αλλά και η πορεία των εξαγωγών είναι πολύ θετική, πάλι σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας.

Οι συνολικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ανήλθαν σε νέο ιστορικό υψηλό της τάξης του 34,1% του ΑΕΠ το 2018, από 31,9% το 2017 και από 21,0% κατά μέσο όρο την περίοδο 2000-2009. Οι καθαρές εξαγωγές συνεισέφεραν στην ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες το 2018, έναντι -0,4% το 2017.

Η εν λόγω συνεισφορά, μάλιστα, έφτασε τις +2,7 ποσοστιαίες μονάδες το 4ο τρίμηνο του 2018. Οι εξαγωγές αγαθών ενισχύθηκαν το 2018 με ρυθμό 8,4% ετησίως σε σταθερές τιμές, επιτυγχάνοντας νέο ιστορικό υψηλό 18,8% του ΑΕΠ το 2018, υπερδιπλάσιο του αντίστοιχου μέσου ποσοστού κατά τη δεκαετία 2000-2009, που ισοδυναμεί με αύξηση κατά 75,3% στην αξία των εξαγωγών, σε σταθερές τιμές, σε σχέση με την εν λόγω δεκαετία.

Φίλες και φίλοι, Όλα τα παραπάνω μας επιτρέπουν νομίζω να αισιοδοξούμε για το μέλλον. Ο δρόμος έχει ανοίξει ώστε η Ελλάδα να γίνει ένα πρότυπο εξόδου από την κρίση, ένα πρότυπο ανάπτυξης με κοινωνική δικαιοσύνη.