Aχιλλέας Νταβέλης: Περιφερειακή Ανάπτυξη και Επιχειρηματικότητα. Η Θεσσαλία της επόμενης ημέρας.

19.04.2019

Η ομιλία του προέδρου του ΣΘΕΒ και προέδρου του Ομίλου Animus, στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας.

Κυρίες και Κύριοι,

Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή η ευκαιρία που μου δίνεται να συμμετέχω στο 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας και να αναπτύξω ένα θέμα υψίστης σημασίας για την επόμενη μέρα του τόπου μας, αυτό της περιφερειακής ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας.

Είναι σημαντικό να γίνει αποδεκτό από όλους εδώ το εξής διακύβευμα: οι Περιφέρειες θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο και θα αποτελέσουν τον βασικό Πυλώνα της Παραγωγικής Ανασυγκρότησης της χώρας.

Στατιστικά στοιχεία της Περιφέρειας

Αξίζει να σημειωθεί πως η συμβολή του ΑΕΠ της Θεσσαλίας στην Εθνική οικονομία, τόσο στο τομέα της  αγροτικής παραγωγής όσο και στη μεταποίηση, είναι πάνω από τον εθνικό μέσο όρο.

H βιομηχανία της περιφέρειας Θεσσαλίας συμβάλει κατά 5,71% στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία της βιομηχανίας της χώρας και παράγει το 4,6% των ελληνικών εξαγωγών.

Τέλος το εμπορικό ισοζύγιο της Θεσσαλίας εμφανίζει πλεόνασμα σε σχέση με τις υπόλοιπες περιφέρειες κατά 625,7 εκατ. ευρώ.

 

Γενικά – Οι κλάδοι στη Θεσσαλία

Στην περιφέρεια Θεσσαλίας παρατηρείται σημαντική παρουσία και των τριών τομέων της οικονομίας, με τον τριτογενή να παρουσιάζει την ταχύτερη ανάπτυξη. Από τους σημαντικότερους κλάδους είναι η γεωργία, η μεταποίηση των γεωργικών προϊόντων, ο κλάδος του ξύλου – επίπλου, της κλωστοϋφαντουργίας, των υπηρεσιών υποστήριξης του πρωτογενή τομέα,  της επεξεργασίας αλουμινίου και  μετάλλων ενώ σπουδαία βήματα γίνονται στον τομέα των τουριστικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών υγείας.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ στη βιομηχανία τροφίμων και στον τουρισμό, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος στην Ανάπτυξη της Θεσσαλίας.

Η βιομηχανία τροφίμων

Ο κλάδος της βιομηχανίας συμβάλλει σταθερά στην παραγωγή εισοδήματος της Περιφέρειας. Ειδικότερα σημαίνουσα θέση σε εθνικό επίπεδο κατέχουν σήμερα οι μεταποιητικές βιομηχανίες τροφίμων της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Ο κλάδος των τροφίμων από την παραγωγή μέχρι τη μεταποίηση αποτελούσε και θα αποτελεί για τη Θεσσαλία ιδιαίτερα σημαντική οικονομική δραστηριότητα.

Παρ’ όλο που η ύφεση έπληξε τη Θεσσαλία εντονότερα και η αποεπένδυση είχε αρχίσει και πριν από την κρίση, η αγροτική οικονομία και η μεταποίηση έδειξαν αντοχές.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας διαθέτει επίσης σημαντικά πλεονεκτήματα που μπορούν να την αναδείξουν σε σημαντικό διεθνές και ευρωπαϊκό εμπορικό κέντρο. Η κομβική γεωγραφική της θέση, με τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μεταφορικό κόμβο. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την βιομηχανική δραστηριότητα θα μπορούσε να αναδείξει την περιοχή σε μεγάλη εμπορική και κατ’ επέκταση οικονομική δύναμη.

Κατά συνέπεια, η μελλοντική στρατηγική της Θεσσαλίας καλείται να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην ενίσχυση της εξωστρέφειας της περιφερειακής οικονομίας, ώστε να αμβλυνθούν τα όποια μειονεκτήματα της διεθνοποίησης της οικονομίας και να αυξηθούν τα πλεονεκτήματά της (π.χ. εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, άμεσες ξένες επενδύσεις, μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, διεθνείς συνεργασίες, κ.α.).

Τουρισμός

Ο Τουρισμός επίσης αποτελεί έναν σημαντικό πυλώνα ανάπτυξης για την τοπική κοινωνία και φιλοδοξεί να διαδραματίσει τα επόμενα χρόνια μείζονα ρόλο, αξιοποιώντας τις φυσικές ομορφιές και την πολιτιστική κληρονομιά της Περιφέρειας. Απαιτούνται συντονισμένες δράσεις, τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίες μπορούν να περιλαμβάνουν: α) επενδύσεις στην ανέγερση και τον εκσυγχρονισμό τουριστικών καταλυμάτων, β) δράσεις τουριστικής προβολής, γ) δημιουργία υποδομών πχ μαρίνες, θεματικά πάρκα, δ) δράσεις συσχετισμού της παραγωγής προϊόντων αγροδιατροφής με τον τουρισμό.

Έμφαση επίσης θα πρέπει να δοθεί και στον τουρισμό Υγείας. Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν το ιατροτεχνολογικό και επιστημονικό υπόβαθρο των δημόσιων νοσοκομείων και της Ιατρικής Σχολής, σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία των ιδιωτικών παρόχων υγείας. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την ανάπτυξη νέων καινοτόμων ιατρικών δομών και υπηρεσίες, τεχνολογίες αιχμής  και σύγχρονες ιατρικές προσεγγίσεις δύνανται  να δημιουργήσουν ένα αξιοσημείωτο πανελλαδικά κεφάλαιο εντάσεως που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αγνοηθεί, θέτοντας τις βάσεις για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού κέντρου παροχής υπηρεσιών υγείας, ανά την επικράτεια. Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη μιας οικονομικά στοχοπροσηλωμένης στρατηγικής στο κομμάτι της Υγείας θα μπορούσε να αποτελέσει την απαραίτητη προϋπόθεση για την επανεκκίνηση της τοπικής επιχειρηματικότητας, με τεράστια κοινωνικά οφέλη και πολλαπλάσια έσοδα για όλο το εύρος της οικονομίας.

Άλλοι κλάδοι που μπορούν να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης για την Περιφέρειά μας είναι ο κλάδος του Μετάλλου, των Κατασκευών και των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών.

Η ζητούμενη ανάπτυξη δεν θα πρέπει να έχει αποκλειστικά οικονομικό πρόσημο. Οραματιζόμαστε μια ισόρροπη ανάπτυξη υπέρ όλων των πολιτών της περιφέρειάς μας, με αξιοποίηση της Έρευνας και της Καινοτομίας καθώς επίσης με την υιοθέτηση του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας.

Ισόρροπη Ανάπτυξη υπέρ των πολιτών

Πιστεύουμε πως θα πρέπει να διαμορφωθεί μια άλλη περιφερειακή πολιτική νέου μίγματος, η οποία θα βρίσκεται πιο κοντά στις σκέψεις και τις προσδοκίες των πολιτών και θα συμβάλει στη χωρική συνοχή και στην απελευθέρωση του δυναμικού των περιφερειών, σε ένα νέο ολοκληρωμένο πλαίσιο οικονομικής, δημοσιονομικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Η στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης, στο νέο σχεδιασμό της, θα πρέπει ταυτόχρονα να αξιοποιεί τη δημιουργικότητα της αγοράς και τους οικονομικούς πόρους σε τομείς και περιοχές που να συνδυάζουν οικονομική αποτελεσματικότητα, περιβαλλοντική προστασία κοινωνική συνοχή και περιφερειακή σύγκλιση.

Έρευνα – Καινοτομία

Θα πρέπει επίσης να υπογραμμίσω ότι οι ρυθμοί με τους οποίους αλλάζει η παγκόσμια οικονομία και η είσοδός της στην 4η βιομηχανική επανάσταση, έρχεται σε αντίθεση με την εσωστρέφεια και την αργοπορία που ζούμε στην Ελλάδα. Σήμερα, αν δεν τρέξουμε με όλο αυτό το σημαντικό ανθρώπινο δυναμικό, η αξιοσημείωτη ερευνητική δραστηριότητα, το ταλέντο και ο ενθουσιασμός όλων, θα παραμένει μειοψηφία και θα αγωνίζεται απέναντι σε διαρκώς αντίξοες συνθήκες.

Η καινοτομία, λοιπόν, αποτελεί τον κύριο μοχλό της σύγχρονης, βιώσιμης ανάπτυξης.

Μία αποτελεσματική πολιτική για την έρευνα και καινοτομία θα πρέπει να βασίζεται σε τρεις κεντρικούς πυλώνες:

(α) το δημόσιο σύστημα έρευνας, που στην Περιφέρειά μας είναι το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και η σύνδεση του με τις επιχειρήσεις,

(β) την κινητοποίηση των επιχειρήσεων για τη δημιουργία νέων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων μέσω έρευνας και καινοτομίας,

(γ) και το ρυθμιστικό πλαίσιο και τα κίνητρα.

Η αντιμετώπιση των προβλημάτων του ελληνικού συστήματος έρευνας και καινοτομίας αποτελεί βασικό παράγοντα για την αντιστροφή του brain drain και την αύξηση του τεχνολογικού περιεχομένου των ελληνικών εξαγωγών.

Κυκλική Οικονομία

Επιπρόσθετα, η μετάβαση προς το κυκλικό μοντέλο μπορεί να αποτελέσει το μοχλό για μία βιώσιμη ανάπτυξη και επανεκκίνηση των επενδύσεων, υπό τον όρο των αναγκαίων δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η κυκλική οικονομία μπορεί να αποτελέσει μοχλό αλλαγής του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, ανατρέποντας τις τάσεις αποεπένδυσης που επικρατούν και δίνοντας ώθηση σε νέες επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί την κυκλική οικονομία ως τριπλό κέρδος: κέρδος για τις επιχειρήσεις λόγω εξοικονόμησης πρώτων υλών, κέρδος για τους καταναλωτές, λόγω της δυνατότητας προσφορότερων καταναλωτικών επιλογών και κέρδος για το περιβάλλον λόγω της διατήρησης των φυσικών πόρων σε βιώσιμα επίπεδα.

Μοντέλο περιφερειακής πολιτικής- προτάσεις

Αγαπητοί σύνεδροι,

Οι προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας μετά την έξοδο από τα μνημόνια είναι δύο:

  • η υλοποίηση παραγωγικών επενδύσεων και
  • η γενικότερη ανάπτυξη σε όλους τους τομείς της οικονομίας.

Ο δρόμος για την ανάπτυξη και την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, περνά μέσα από τη διαμόρφωση ενός ευνοϊκότερου και ευρύτερου περιβάλλοντος για την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η ανάκαμψη της παραγωγικής βάσης ως στοίχημα επιβίωσης της χώρας μας είναι δική μας ευθύνη.

Επομένως ως Περιφέρεια Θεσσαλίας θα πρέπει να επικεντρωθούμε στη διαμόρφωση ενός καινοτόμου περιβάλλοντος σ’ όλους τους τομείς της παραγωγής ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, η εξωστρέφεια και η επιχειρηματικότητα. Για να έχουμε μια αποτελεσματική αναπτυξιακή προοπτική στην Περιφέρεια μας θα πρέπει να εστιάσουμε στις παρακάτω πολιτικές – στόχους :

  • Υποστήριξη με Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών – σε βασικούς τομείς της οικονομίας της Περιφέρειας, όπως η γεωργία, τα τρόφιμα και τα ποτά, η μεταποίηση, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες υγείας.
  • Δημιουργία one-stop-shops σε υπάρχουσες δομές (πχ ΣΘΕΒ, Επιμελητήρια), για πιθανούς επενδυτές/start-up επιχειρήσεις, παροχή εκπαίδευσης και υποστήριξης στη δημιουργία δικτύων εταιρειών με επαγγελματικές προδιαγραφές και συγχρηματοδοτικά μοντέλα.
  • Βελτίωση του τουριστικού προϊόντος με την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού με έμφαση στην καινοτομία και τις συνέργειες με άλλους τομείς παραγωγής (υγεία, αγροδιατροφικός, μεταποίηση, ΤΠΕ κλπ).
  • Δημιουργία επιχειρηματικών συσπειρώσεων (clusters) σε όλους τους τομείς.
  • Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Θεσσαλικών τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών και ειδικότερα προϊόντων πιστοποιημένης ποιότητας.
  • Ανάπτυξη υποδομών και των εκτελούμενων έργων της Περιφέρειας (οδικός άξονας Ε65, ηλεκτροκίνηση σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου και Λάρισας-Καρδίτσας-Τρικάλων και επανασύνδεση του λιμανιού του Βόλου με το δίκτυο του ΟΣΕ).
  • Υλοποίηση εμπορευματικού κέντρου από τον ΟΣΕ στην περιοχή της Γυρτώνης.
  • Αναβάθμιση αξιοποίηση και εκσυγχρονισμός του αεροδρόμιου της Νέας Αγχιάλου και του λιμανιού του Βόλου και άμεση σιδηροδρομική διασύνδεση του με όλους τους Νομούς της Θεσσαλίας.
  • Δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου που να απευθύνεται σε επιχειρήσεις έρευνας και προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.
  • Υποδομές και δράσεις υποστήριξης της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.
  • Προώθηση της διαπεριφερειακής και διεθνούς συνεργασίας.

Κυρίες και κύριοι σύνεδροι

Οι επιχειρήσεις της Περιφέρειας έχουν αποδείξει ότι, ακόμα και σε δύσκολες χρονικές συγκυρίες, αναλαμβάνουν ρίσκα προκειμένου να βοηθήσουν την ανάπτυξη της χώρας. Παρ’ όλες τις όποιες δυσκολίες προσπαθούν να εκσυγχρονίζονται και να επενδύουν.

Είμαστε εδώ σήμερα για να δούμε τις αλλαγές και τις εξελίξεις στη λειτουργία των επιχειρήσεων και να συζητήσουμε τα προβλήματα της επιχειρηματικότητας στη χώρα και συγκεκριμένα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.

Στο Αναπτυξιακό Συνέδριο που ξεκινάει σήμερα, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών, θα συζητήσουμε όλα αυτά ανοιχτά, με γνώση και τεκμηρίωση.

Ως εκπρόσωπος του επιχειρηματικού κόσμου σε αυτό το συνέδριο θα ήθελα να ευχαριστήσω δημόσια, θερμά, όλους όσους συμμετέχουν στην προσπάθεια που γίνεται από κοινού, προκειμένου να αναβαθμιστεί το θεσσαλικό επιχειρείν και να υπάρξει η ανάπτυξη που αρμόζει σε μία μεγάλη Περιφέρεια όπως η δική μας.

Άλλωστε, η ευρωπαϊκή εμπειρία είναι γεμάτη από παραδείγματα ρηξικέλευθων και καινοτόμων παρεμβάσεων που άλλαξαν τους όρους του παιχνιδιού.

Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα.

Στο σημείο που πρέπει επιτέλους χωρίς πολλά λόγια αλλά με ΠΡΑΞΕΙΣ να αρχίσει η ανάπτυξη.

Γιατί η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να είναι μια χώρα ανοιχτή και φιλόξενη στον επενδυτή και στον επισκέπτη, γεμάτη ευκαιρίες και δυνατότητες.

Αυτό είναι, εξάλλου, το όραμά μας. Ας το διεκδικήσουμε. Για την «άνθιση» των ελληνικών επιχειρήσεων, την ανάπτυξη της περιφέρειας  και την πρόοδο αυτού του τόπου.  Το οφείλουμε πάνω απ’ όλα σε όλους εμάς που επιχειρούμε και στο μέλλον αυτού του τόπου, τα παιδιά μας.

Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου και ζητώ τη συμμετοχή και τον διάλογο όλων σας προκειμένου να εξαγάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την αναπτυξιακή πορεία της Περιφέρειας Θεσσαλίας μιας Περιφέρειας που με την συμβολή όλων μας θα πρωταγωνιστήσει ανοίγοντας δρόμους στη νέα, καινοτόμο, εξωστρεφή επιχειρηματικότητα.